ترورخاموش در بستر ژانری پلیسی- معمایی به سراغ مافیا و قاچاق مواد مخدر رفته و آن را با مسائلی امنیتی پیوند داده تا ابعاد گسترده تری از این معضل را روایت کند. به بهانه بازپخش آن از شبکه آی فیلم به سراغ احمد معظمی کارگردان این مجموعه تلویزیونی رفتیم تا از زبان او درباره ساخت این سریال بشنویم.
*درباره مسئله اعتیاد و قاچاق مواد مخدر، سریال و فیلم های زیادی ساخته شده اما آنچه که سریال ترور خاموش را از این آثار متمایز می کند و به نظرم مولفه اصلی سریال است، پیوند این موضوع با مسائل امنیتی است. چه شد که به این ساختار رسیدید؟
اکثر کارهایی که درباره مواد مخدر و اعتیاد ساخته شده به مسائل کف خیابان ربط داشته و تاثیرات این معضل اجتماعی بر افراد، اما ما تلاش کردیم که به جای معلول، به علت و ریشه ها بپردازیم و مافیای مواد مخدر را نه فقط در سطح داخلی که در سطح جهانی و بین المللی به تصویر بکشیم. به همین دلیل یک سال و نیم تحقیق و پژوهش درباره آن صورت گرفت که مثلا مواد مخدر از کدام نقطه به کشور وارد می شود، به کجا می رود و ترانزیت آن به چه شکلی است و مسائلی از این دست. در واقع در «ترور خاموش» تلاش شده تا نگاه کلان تری به قاچاق مواد مخدر صورت بگیرد و نشان داده شود که معضل قاچاق مواد مخدر و پیامدهایش، مسئله ساده ای مثل اعتیاد نیست و از پیچیدگی و مافیای عجیب و غریب و بزرگی برخوردار است که ما بخشی از آن را در اندازه و ظرفیت یک سریال 30 قسمتی به تصویر کشیدیم.
*به نظر می رسد رفتن به سراغ چنین موضوعی با این رویکرد به ویژه پیوند آن با مسئله امنیت اجتماعی به جسارت نیاز داشت و عدم نگرانی از برخی ملاحظات و خط قرمزها...
بالاخره برای طرح معضلات و چالش های کلان باید کمی جسارت به خرج داد و به خط قرمزهای خودساخته یا خودسانسوری بیهوده تن نداد. طرح این سوژه ها در قالب یک نمایش و سریال به نوعی یک جراحی دراماتیک است و باید تن به تیغ جراحی داد. ضمن اینکه کمتر سریالی درباره قاچاق مواد مخدر داشتیم که سویه های بین المللی آن را بررسی کرده باشد. سریالی مثل «خواب و بیدار» جناب فخیم زاده که سریال موفقی در این زمینه بود، به ابعاد داخلی این موضوع می پرداخت. اما در مورد «ترور خاموش»اصلا ذات خود قصه واجد یک جسارت بود که به سراغ سررشته های جهانی مافیای مواد مخدر رفته بود.
*ضمن اینکه فارغ از کار پژوهشی که به آن اشاره کردید، این قصه از درون پرونده های قضایی واقعی بازنویسی شده بود و در واقع جنبه های رئالیستی و واقع گرایی آن برجسته بود.
دقیقا. همه این قصه ها از پرونده های واقعی گرفته شده که البته بخش هایی از آن هم با تخیل نویسنده عجین و در واقع دراماتیزه شده تا وجوه سرگرم کننده قصه که نقطه وصل مخاطب با سریال است، نیز حفظ شود. همین الهام و ارجاع به پرونده های واقعی، باورپذیری قصه را هم بیشتر کرده. ضمن اینکه رخدادهای قصه با واقعیت های اجتماعی درباره سوژه منطبق و مماس شده است.
*آقای معظمی خیلی از مخاطبان «ترور خاموش» آن را با سریال «گاندو» مقایسه کردند. نظر شما در این باره چیست؟
به نظرم قبل از اینکه بخواهیم این کار را با گاندو مقایسه کنیم، لازم است به این نکته توجه کنیم که ما در همین ساختار و روایت، اولین بار در سریال «سارق روح» این وضعیت را تجربه کردیم. ضمن اینکه «ترور خاموش» تقریبا همزمان با «گاندو» تولید شده و فرصت تاثیرپذیری از آن را نداشته. «گاندو» در ژانر و سبک و سیاق خودش کار موفقی بود، اما قصه این دو سریال ربطی به هم ندارد، نه به لحاظ ساختاری نه به لحاظ محتوایی. این مقایسه بیشتر به دلیل وجوه امنیتی قصه هاست که البته دلیل بر شباهت کارها با هم نمی شود و به نظرم این مقایسه درست نیست. من همیشه سعی می کنم بین مدیوم سینما و تلویزیون، سریال بسازم تا فضاسازی ها از تنوع بیشتری در اجرا برخوردار باشد و پلان و سکانس های تکراری نداشته باشیم، یا خیلی کم باشد. به لحاظ سبک و اجرا، دکوپاژهای ترور خاموش خیلی با گاندو فرق می کند.
*یکی از ویژگی های ترور خاموش از حیث داستان و فیلمنامه این است که در کنار خط اصلی داستان، داستانک هایی هم داریم که در نسبت با داستان اصلی با رویکرد آسیب شناسی اجتماعی به مسائلی مثل خودکشی یا طلاق هم می پردازد و انگار قصد داشتید مشکلات پیرامونی در ارتباط با اعتیاد و مواد مخدر را هم پوشش دهید.
به نکته خوبی اشاره کردید. این داستانک ها شاخ و برگ های اضافه و فرعی نیستند، بلکه به فهم بهتر خط اصلی داستان و تاثیر و تاثرات پیرامونی آن کمک می کند و مثل خطوط موازی هستند که در نقطه کانونی قصه به هم وصل می شوند. در واقع این تنوع یا تعدد موقعیت های دراماتیک کمک می کند تا سوژه اصلی قصه و مفاهیم مرتبط با آن برای مخاطب قابل درک و البته باور پذیر باشد. ضمن اینکه معتقدم علاوه بر تنوع محتوایی و داستانک هایی که داریم، تنوع اجرایی هم به موازات آن وجود دارد و شما کمتر پلان تکراری در سریال می بینید. البته این به معنای عدم ضعف و کاستی در این سریال نیست. قطعا این سریال ضعف هایی هم دارد که باید نقد شود.
*یکی از تفاوت های این سریال در نوع بازی گرفتن از بازیگری مثل سعید راد است که برخلاف اغلب نقش های قبلی که طغیانگری یا تحرک بیرونی بالایی داشته در اینجا آرام و درونگراست. چطور به این جنس از بازی درباره سعید راد رسیدید و در واقع چطور او را در قالب این نقش کنترل کردید؟
درست است. سعید راد بازیگری است که اصولا نقش‌های طغیانگر و عصیانگر را بازی کرده، اما من همیشه سعی کردم نقش هایی که به بازیگرانم می دهد متفاوت از کارهای قبلی آنها یا تصوری که مخاطب از جنس و نوع بازی آنها دارد، باشد. در اینجا هم سعید راد را در نقش یک استاد دانشگاه و محقق می بینیم که مشاوره می‌دهد. در واقع یک نوع ساختارشکنی در تجربه بازی سعید راد در این سریال فراهم می شود که موجب می شود بازی متفاوتی از او نسبت به بازی های قبلی اش را شاهد باشیم.
*نظرتان درباره بازپخش این سریال از شبکه آی فیلم چیست و آیا از آن راضی هستید؟
شبکه آی فیلم را شخصا دوست دارم و حتی برای آن سریال هم ساختم؛ «سریال ملکاوان» که خودم این سریال را خیلی دوست دارم. خوشبختانه شبکه آی فیلم شبکه پرمخاطبی است. چند روز پیش از خیابان شریعتی رد می شدم که یکی از فروشگاه های صوتی و تصویری، تلویزیون هایش روی شبکه آی فیلم بود که «ترور خاموش» را پخش می کرد. خوشبختانه این سریال در زمان پخش اول در شبکه یک هم با اینکه سریال «ستایش» در حال پخش بود، مورد توجه مخاطب قرار گرفته بود و خوشحالم که بازپخش آن درآی فیلم هم با استقبال مخاطب همراه شده است.
(مصاحبه کننده: سیدرضا صائمی برای وب‌سایت آی‌فیلم)
بیشتر بخوانید:
تماشای سریال «ترور خاموش»
تیتراژ «ترور خاموش» با صدای مازیار فلاحی+ویدئو
در نظرسنجی سریال کیمیا شرکت کنید
آخرین خبرها از سریال‌های سیما
ب س/
